Kuş Üvezi Fidanı
Kuş üvezi veya diğer adıyla yabanî üvez (Sorbus aucuparia L.) ağacının güzelliğini her mevsimde temaşa etmek mümkündür. İlkbaharda ince, narin, açık yeşil yapraklarla sarılmış bir örtüye sahiptir. Yazın salkım salkım beyaz meyveleri, sonbaharda ise sımsıcak kahverengi kankırmızı renkteki yaprakları arasında mercan (nar çiçeği) renginde meyve salkımları hep bir ağızdan kendilerini yaratan Kudreti Sonsuz'un varlığına ve birliğine şehadet eder gibidirler. Meyveleri, canlı bir kırmızıyla boyanmış mini minnacık domatesleri andırmaktadır. Birçok ötücü kuş türü için kışın zor günlerinde karınlarını doyurmak üzere iştahla yenilen mükemmel bir rızık olarak Rahmeti ve Keremi Sonsuz Rabbimizden aciz kuşlara bir hediyedir.
İlmî tür ismi olarak verilen Lâtince aucuparia kelimesinin mânâsı kuş kapanıdır, yani önceleri ağacın meyvelerinin kuşları avlamak için kullanıldığını ifade etmektedir. Ağacın, dişbudağa benzer yaprakları vardır. Meyveleri kuşlar tarafından çok sevilerek yenen yabanî üvez ağacı, halk arasında kuş üvezi diye de adlandırılır. Ancak sık sık kuş üvezinin zehirli olduğu dedikodusu aktarılır ki, bu görüş birçok yerde ısrarla savunulmakta ve düzeltilmesi mümkün görünmemektedir. İtiraf edelim, taze meyvelerinden büyük miktarda alındığında, tadı acı ve ekşi gelebilir; ishal ve keyifsizlik gibi şikâyetlere yol açabilir, ancak zehirli değildir.
Tabiatta Bulunuşu
Yabanî üvez ağacı, daha çok orman kenarlarında, 2.400 m yüksekliğe kadar olan kayalık fundalıklarda yetişir. İnsanoğlu bu bitkiyi evinin hemen yakınına getirmiş, böylece bulvarlarda, parkta ve bahçelerde çevreyi süslemektedir. Yabanî üvez ağacı ile bunların mercan renkteki meyvelerini yiyen kuşlar (karatavuk ve ardıç kuşu) arasında karşılıklı olarak yakın bir münasebet vardır. Eylül ayında meyveler olgunlaşır olgunlaşmaz, kısa süre içinde kuş sürülerince toplanır. Etli meyvede bulunan küçük tohumların sert kabukları sayesinde kuşun bağırsaklarından zarar görmeden geçer ve dışkı halinde bırakıldıkları her yerde, kuş üvezinin tohumu atılmış olur. Bu o kadar mükemmel bir sistemdir ki, âciz, akılsız ve şuursuz kuş bilmeden tabiatta kurulmuş olan dengeye hizmet etmektedir. Böylece bir taraftan bitkinin yayılması için uygun yerlere kuşlar sayesinde taşınması yapılırken, diğer taraftan da kuşların da karnı doymaktadır. Her iki taraf da lisan-ı halleri ile Yaratıcı'ya şükretmektedirler.
Bahçede Yetiştirilmesi
Yabanî üvez ağacı, Avrupa'nın en zahmetsiz ağaç türlerinden biridir. Hemen hemen her zeminde, kuzey istikametinde bilhassa kumlu, balçıklı toprakta yetişir. Aşırı gölge, kuraklık ve neme karşı dayanabilir. Fidanları ilgili yerlerden satın alınarak temin edilebilir. 2,5-3 m mesafe ile istenilen yere dikilebilir. Büyümesi için hususî bir bakıma ihtiyaçları yoktur.
Botanik Özellikleri
Önceleri botanik kitaplarında, 16 metreye kadar ulaşabilen yabanî üvez ağacı veya çalısı, dişbudak ailesine dahil edilmekteydi. Günümüzde yapılan sınıflandırmaya göre bu bitki büyük gülgiller (Rosaceae) familyasından sayılmaktadır. Aynı ailenin diğer bir üyesi olan Sorbus aria ise sadır ağacı (üvez ağacı) olarak bilinmektedir. Kuş üvezi ve sadır ağacı rengarenk bir topluluk olarak görünmekte ve ilk bakışta birbirinden ayırt edilememektedir. Kuş üvezi tüylü yapraklara, sadır ağacı ise düz ve bileşik yapraklara sahip olmasıyla birbirinden ayrılır.
1810'larda Almanya'nın Spornau beldesine bağlı Altvatergebirge'de aromatik ve hoş tadı olan ve normalinden iki kat daha büyük turuncu meyvelere sahip moravya yabanî üvez ağacı (Sorbus aucuparis edulis) keşfedilmiştir. Meyveleri bilhassa mutfakta takdire şayandır; aynen kırmızı yaban mersini gibi lezizdir. Bu bitki yabanî ortamda nadiren bulunduğundan bahçe veya tarlada yetiştirilmesi gerekir. Gerçek sadır ağacı (üvez ağacı. Sorbus aria L.); yeşil, oval biçimli ve yumurta büyüklüğünde, bileşik, arkası gümüş beyaz tüylerle kaplı yapraklara sahiptir; dikkatleri üzerine çeken bir çalı veya ağaç görünümündedir. Kuş üvezine benzer meyveleri vardır; şiddetli soğuk veya dondan sonra tatlanır ve reçel yapımında kullanılır.
Çay olarak içilen kurutulmuş çiçekleri mayıs-haziran aylarında, meyveleri ise eylül-ekim aylarında toplanır.
Yabanî Üvez Ağacı Meyvelerinin Şifalı Yönü
Yabanî üvez ağacı meyvelerinin kanamayı durduran ve güçlendirici ilâç olarak kullanımı, Hipokrat'a kadar uzanır. Bu meyve üzerinde yapılan son araştırmalarda terkibinde şu müessir maddeler tespit edilmiştir: Tanen, sorbitan asidi (altı değerli alkol), elma asidi, limon asidi, kehribar asidi, tartarik asit, sorbin asidi, C vitamini, amygdalin, uçucu yağlar ve renk maddesi olarak anthocyan ki, bu madde bağırsak temizleyici, iltihap giderici, müshil, idrar söktürücü, kanamayı durduran ve lenf uyarıcı özelliklere sahiptir.
Kuş Üvezi Fidanı Teknik Bilgiler
-Kuş Üvezi Fidanı Yaşı-Görseli:Gönderilecek fidan yaşı genelde maksimum 1-2 dir.Ürün resmi temsilidir.
-Tüplü Kuş Üvezi Fidanı Ne Demektir:Tüplü Kuş Üvezi fidanı, kökleri saksı veya toprak içerisinde olan dört mevsim dikimi yapılabilen Kuş Üvezi fidanı demektir.
-Kuş Üvezi Fidanı Nasıl Üretilir:Kuş Üvezisı fidanı tohum, üretimi çelik veya doku kültürü ile olmaktadır.
-Dikim Bölgeleri:Her Rakım
-Dikim Bölgeleri:Bahçe, Saksıda
-Kuş Üvezi Fidanların Fidan Dikim Mesefesi:Kuş Üvezi fidanlarınızı 4 metre ara ile dikebilirsiniz.
-Gönderilecek Kuş Üvezi Fidanın Mevsimsel Durumu:Herdem yapraklı
-Saksıda Yetiştiriciliğe Uygunluğu:Uygundur.
-İç Mekan İçerisinde Bitki Konumu:Yarı gölge veya güneş alan ısı kaynaklarından uzak bölgeler
-Kuş Üvezi Fidanlarında Gübreleme:
Fenni gübre yerine her zaman organik gübreler kullanmanız organik ürünler elde etmenizi sağlar.Organik gübrelere solucan gübresi kullanabilirsiniz.Kışın fidan başına , fidan yaşı çarpı 500 gram olacak şekilde toz organik solucan gübresini fidanının toprağına karıştırarak verebilirsiniz.
Kuş Üvezi Fidanı İlaçlaması:Bitkilerinizin, zararlı ve hastalık mücadelesinde devamlı doğal olan maddeleri kullanmanız sağlıklı olacaktır.Gülleci bulamacı bu noktada sizlere hem böcekler hemde mantari hastalıklar konusunda ciddi fayda sağlayacaktır.
-Kuş Üvezi Fidan Gönderimi Nasıl Yapılmaktadır:Fidanlarınız etiketli bir şekilde,yandaki görseli içeren özel tasarım fidan gönderim kolilerinde kargo teslimat sınırları içerisinde Türkiye'nin her yerine gönderilmektedir.Fidanlar gönderilmeden önce sulanmaktadır.Kargoda bekleme süresi maksimum 10 gündür.Yaz gönderimlerinde fidanların yapraklarına kaolin uygulaması yapılmaktadır.Bu şekilde fidanlarınızın yaprakları hafif beyaz gelecektir.Bu durum sizi şaşırtmasın.Yaz dikimlerinde fidanların güneşe karşı dirençlerini artırmak için bu şekilde bir uygulama yapılmaktadır.
-Fidanım Geldi Ne Yapmalıyım:Kışın fidanlar yapraksız gelir.Baharla beraber yapraklarını açar.Fidanınızı teslim aldıktan sonra kolisinden çıkartın ve gölge bir alanda alın.Su ihtiyacı var ise hafif sulayın.Sonrasında ise dilediğiniz gün, buharlaşmanın en az olduğu vakitlerde dikiminizi yapabilirsiniz.
-Fidan Dikerken Dikkat Edilmesi Gerekenler:Fidan çukurunuzu en, boy ve yüksekliği 30-50 cm olacak şekilde açınız.Fidanınızı torbasından toprağını dağıtmayacak şekilde çıkartınız ve dik bir şekilde fidan çukuruna yerleştiriniz ve toprakla kapatınız.Asgari 10-15 litre can suyu muhakkak veriniz.Dikim gübresi olarak solucan veya leonardit gübresi verebilirsiniz.